Er is weinig zo bijzonder mooi als een hoogstam boomgaard. Vooral in een landelijke omgeving is het prachtig om de grote, karakteristieke bomen vol fruit te zien staan. Maar een hoogstam boomgaard plant je niet zomaar. In dit artikel geven we 4 tips voor het aanplanten van hoogstam fruitbomen als een boomgaard.
Begin bij de bodem
Een goede bodem is enorm belangrijk voor een gezonde fruitboomgaard. Niet elke fruitboom heeft precies dezelfde behoeften maar over het algemeen houden fruitbomen van een goed doorlatende standplaats, en een kalkrijke ondergrond. Bent u benieuwd naar welke fruitbomen goed passen bij uw grondsoort of standplaats? Klik dan op de link hieronder.
Welke fruitbomen passen goed bij mijn bodem en standplaats?
Zorg dus voor een goede afwatering op de plaats waar u de bomen gaat planten. Een moderne oplossing is het gebruiken van drainagebuizen, maar een wat meer klassieke oplossing is het gebruiken van kleine 'heuvels'. Zorg tenminste dat na een flinke regenbui het water niet blijft staan, maar goed wegloopt. Bij een stugge ondergrond kan ook zand (bijv. grof brekerszand) worden toegevoegd om de doorwatering te verbeteren.
Op ondergronden met een hoge zuurtegraad, zoals veengronden, is het belangrijk om kalk toe te dienen. Gebruik dit niet alleen voor het planten, maar voeg dit elk jaar toe om de zuurtegraad goed te houden. Ditzelfde geldt voor meststoffen, deze gebruikt u minder in het eerste jaar maar het is wel belangrijk om dit elk jaar toe te doenen. Zorg vooral op zandgronden voor een goede bemesting. Organische meststoffen, bijvoorbeeld gedroogde koemestkorrels, zijn een prima voedingsbodem voor fruitbomen. Gebruik geen verse mest, fruitbomen wortelen bijzonder oppervlakkig en de verse mest kan schade aanrichten aan de wortels.
Samenvatting:
- Zorg voor een bodem met een goede afwatering, en maak correct gebruik van kalk en meststoffen.
- Kies waar het kan voor bomen die goed passen bij uw bodem en standplaats. Dit zorgt ervoor dat de bomen makkelijker aanslaan en beter groeien.
Een prachtige, gemengde boomgaard. De bomen staan op een lichte verhogen (een 'mini-heuvel') voor betere afwatering in het drassige landschap.
Hou rekening met verschillen in groeiwijze
Natuurlijk is voor het telen van alle hoogstam fruitbomen een onderstam met een hoge groeikracht gebruikt. Meestal is dit een 'zaailing'. Dat betekent niet dat alle hoogstam fruitbomen bomen even hoog en even breed worden. Er is een groot verschil in de groeivorm van verschillende soorten fruitbomen. Een appelboom heeft bijvoorbeeld een mooie, ronde maar vooral iets brede kroon (een ander woord voor het geheel van takken). Een perenboom heeft van nature een zuilvormige kroon, die vooral omhoog groeit. Pruimen en kersen groeien wat explosiever, met lange takken. De kweepeerboom heeft een prachtige, zeer grillige vorm. Ook de kweepeerboom heeft een redelijk brede kroon, maar dan met opvallend veel karakter.
Naast de verschillen tussen de groeivorm van fruitsoorten is er ook een verschil tussen de rassen. Een Concorde perenboom groeit bijvoorbeeld heel erg smal, en zal altijd een bescheiden boom blijven. Een Saint Remy wordt daarintegen veel breder en groeit 'kronkeliger' en karakteristieker. Deze twee bomen zijn allebei perenbomen, maar de groeivorm is compleet anders.
Deze verschillen zijn niet alleen van belang voor het cosmetische aspect, maar ook voor de gezondheid van de bomen. Voor gezonde hoogstamfruitbomen is het van belang om ervoor te zorgen dat de boom geheel opzichzelf kunnen staan, zonder te vergroeien met een andere boom. Er moet dus bij het planten voldoende afstand worden gehouden tussen de bomen. Door rekening te houden met verschillen tussen de groeivorm van fruitsoorten en rassen kunt u de juiste afstand aanhouden. Wij adviseren voor hoogstam fruitbomen om de volgende afstanden te behouden in een hoogstam boomgaard, waar alle bomen compleet opzichzelf staan (solitair).
| Fruitsoort | Minimale plantafstand stam-tot-stam (ras met lage groeikracht - ras met hoge groeikracht) |
| Appelbomen | 8 meter tot 12 meter |
| (Zoete) kersenboom | 10 meter tot 12 meter |
| Pruimenboom | 6 meter tot 8 meter |
| Zure kersenboom | 8 meter tot 10 meter |
| Perenboom | 5 meter tot 8 meter |
Samenvatting:
- Fruitsoorten (peren, pruimen, kersen etc.) hebben een zeer verschillende groeiwijze, en het is belangrijk om daar rekening mee te houden bij het planten.
- Er kán ook verschil zijn in de groeivorm tussen rassen van dezelfde fruitsoort (Elstar, Jonagold etc.).
- Houdt rekening met de groeiwijze van een boom voor het bepalen van de plantafstand. Voldoende plantafstand is van belang voor een gezonde hoogstam fruitboom.
Een appelboom heeft een heel karakterstieke, brede vorm. Aan perenboom groeit bijvoorbeeld meer in een zuilvorm, en is dus minder breed.
Een goede snoei is heel belangrijk, ook bij hoogstambomen
Goed snoeien is belangrijk om een hoogstam fruitboom gezond te houden. De meeste mensen kiezen ervoor om een hoogstam fruitboom zoveel mogelijk in zijn natuurlijke groeivorm te houden. Een hoogstam fruitboom plant je niet alleen voor optimale productie per m2, maar voor een combinatie van lekker fruit en een mooie karakteristieke boom. De boom zo snoeien dat hij zijn natuurlijke vorm behoud, maar ook gezond blijft, past daar goed bij.
Plant de boom in de juiste tijd, op de juiste manier
We begonnen het artikel met het zeggen dat het aanplanten van een hoogstam boomgaard niet iets is wat je zomaar even doet. Hiermee doelden we op de voorbereiding, maar het planten zelf is natuurlijk ook best een operatie! Om de bomen zo goed mogelijk aan te laten staan bevelen wij aan om de bomen te planten tussen november en maart. Omdat deze bomen in de volle grond worden gekweekt (en niet in een pot) is in dat seizoen het grootste assortiment bomen te leveren. De rest van het jaar bieden we een kleiner assortiment hoogstam fruitbomen in pot aan, die de winter ervoor zijn opgepot.
Hiernaast hebben bomen die in de winter geplant zijn de tijd om goed te wortelen, waardoor ze beter en gemakkelijker aanslaan. Bomen die in deze tijd zijn aangeplant hoeven alleen bij een zeer droog voorjaar of een droge zomer water te krijgen. Bomen die buiten de tijd tussen november en maart zijn geplant moeten beter in de gaten worden gehouden.
"Hoge bomen vangen veel wind" is het gezegde, en dat is ook zeker waar voor hoogstam fruitbomen. Daarom is het gebruik van boompalen bij het aanplanten van groot belang. Bij een laagstam fruitboom kan een boompaal in veel gevallen zonder al te grote consequenties worden overgeslagen. Maar zelfs op een redelijk windstille locatie zijn boompalen van belang om ervoor te zorgen dat een jonge hoogstam fruitboom niet omwaait en blijvend beschadigd raakt, of erger. Wij adviseren op een windstille locatie twee grote boompalen per boom, en op een locatie met veel wind zelfs drie. Verder is het natuurlijk belangrijk om onze plantinstructies aan te houden.
Samenvatting:
- Plant een hoogstam fruitboom het liefst in de winter, tussen november en maart.
- Buiten deze tijd kan er ook geplant worden. Het assortiment is dan minder, de bomen slaan minder snel aan en water geven is belangrijk.
- Gebruik grote boompalen bij uw hoogstam fruitbomen, en volg onze plantinstructies.
Hoogstam fruitbomen kopen
Helemaal voorbereid? Dan is het nu natuurlijk de tijd om de hoogstam fruitbomen te gaan kopen! De ideale planttijd ligt tussen Oktober en Maart, maar ook de rest van het jaar bieden wij een mooi assortiment fruitbomen aan. De actuele voorraad is altijd te vinden op onze website.
