Aalbessen zijn in de Nederlandse keuken niet zo heel vaak meer te vinden. Dit heeft er vooral mee te maken dat deze bessen in de winkel veels te duur zijn. Daarnaast vinden mensen ze nogal eens te zuur. Gelukkig is hier makkelijk wat aan te doen! De bessen uit eigen tuin zijn natuurlijk een stuk betaalbaarder, en door het juiste ras te kiezen zijn de bessen ook niet zo zuur. Kijk bijvoorbeeld eens naar Red Lake! Aalbessen zijn er in de kleuren rood (deze worden vaak rode bessen genoemt), geel, wit/doorzichtig en sinds kort ook in het roze.
| Nederlandse naam | Aalbes, Rode bes, Gele bes, Witte bes |
| Latijnse naam | Ribes rubrum |
| Niveau verzorging | Makkelijk, goed voor beginners. |
| Niveau produceren | Produceert jong en snel. Zelfbestuivend. |
| Soort plant | Struik of geleide struik. |
| Plaats in tuin | Zon tot lichte halfschaduw. |
| Ziektegevoeligheid | Verschillend per ras, maar over het algemeen vrij resistent. |
| Aanbevolen rassen | Rood: Red Poll, Red Lake, Jonkheer van Test. Geel / Wit: Albatros, Zitavia, Werdavia. Roze: Pink Champagne, Gloire de Sablons. |
Op deze pagina:
- De aalbessenstruik
- Hoe kies ik een rode bessenstruik uit?
- Waar moet ik rekening mee houden met het planten van een rode bes?
- Rode bessen bemesten
- Rode bessen oogsten
- Een rode bessenplant snoeien
- Referenties
De aalbessenstruik
De aalbes of rode bes is een kleine, bladverliezende struik die gemiddeld tussen de 1,5 en 2 meter hoog wordt. De bladeren zijn handvormig en hebben een diepe groene kleur, met een licht getande rand.
Rond april verschijnen er trossen kleine, klokvormige bloemen die variëren in kleur, van wit tot roodachtig. Deze bloemen zijn heel onopvallend.
In de zomer draagt de struik talrijke bessen in geel, rood en roze, die in trossen hangen en een smakelijke traktatie vormen voor mens en dier. De pluktijd verschilt een beetje per ras, maar valt meestal zo rond juli.
De aalbes bloeit in april met onopvallend geel-groene bloemen.
Hoe kies ik een rode bessenstruik uit?
De belangrijkste factoren waar u rekening mee kunt houden bij het uitkiezen van een plant, zijn de lengte van de tros en de grootte van de bes, in combinatie met de smaak en pluktijd. Hoewel er wel wat verschillen zijn in ziekteresistentie zijn bij ons bijna alle rassen goed ziekteresistent.
Het verschil tussen rode bessen en witte bessen (die erg op elkaar lijken) is dat rode bessen vaak iets zoeter zijn. Daar tegenover staat dat witte bessen minder snel gepakt worden door de vogels.
Hieronder volgt een rassenoverzicht om makkelijk te kunnen kiezen:
Waar moet ik rekening mee houden met het planten van een rode bes?
Rode aalbessen groeien het best in de zon. Hoewel u rode bessen uit pot het hele jaar door kunt planten is de beste tijd tussen Oktober en Maart. In deze periode slaan de planten het makkelijkste aan en hoeft u niet (of weinig) extra water te geven na het planten. Hoewel een rode bes zeer makkelijk groeit staat hij liever niet te nat. Een goede regel is: loopt het water niet weg na een regenbui, dan is het waarschijnlijk te nat.
Gewone planten kunnen op één tot anderhalve meter uit elkaar. Als u planten gaat uitleiden om bijvoorbeeld een laag hek te vullen, kunt u een kortere afstand van ongeveer 70cm. aanhouden.
Haal de plant uit de pot en verwijder de stokjes die wij gebruikt hebben om de plant aan te binden. Maak het plantgat goed ruim en vul hem aan met wat verse potgrond. Plant de rode bes nu even diep als hij bij ons in de pot heeft gestaan. De bovenkant van de kluit die uit de pot komt moet dus ook de bovenkant van de kluit zijn wanneer u hem geplant heeft. Geef nu een keer goed water. Als u in het voorjaar of in de zomer plant moet u de weken daarna de plant in de gaten houden, en indien nodig vaker water geven.
Rode bessen bemesten
Rode bessenstruiken groeien beter als zij jaarlijks worden bemest met een organische meststof. Wij kunnen gedroogde koemestkorrels aanbevelen. Bemest in het voorjaar (Maart/April) een hand van deze gedroogde mest per plant.
Rode bessen oogsten
U kunt de bessen direct van de struik af plukken, of de complete tak afsnoeien en meenemen. Rode bessen dragen vrucht op éénjarig hout dus dit is geen probleem. Hoewel rode bessen te bitter zijn om direct te eten, zijn ze zeer geschikt om te verwerken in bijv. sap of jam. De meeste rode bessen kunnen in Juli geplukt worden.
Een rode bessenplant snoeien
Onderhoudssnoei is erg belangrijk bij een rode bes. Een struik met alleen oude takken draagt weinigt tot geen vrucht. Een rode bes snoeien mag in principe het hele jaar door, maar wij raden aan om dit na de oogst te doen (dit is Juli/Augustus). Als u de plant snoeit knipt u de oudste en zwakste stengels zo laag mogelijk terug. Laat naar voorkeur acht tot tien jonge en sterke stengels staan.
U kunt er ook voor kiezen om de rode bes uit te leiden. Ook hierbij geldt dat de rode bes goed verjongd moet worden. Door de struik te leiden kan licht en warmte beter bij alle takken komen, wat de kwaliteit van de bessen goed doet en ziekten voorkomt.
Referenties
Foto van schaal met pas geplukte rode aalbessen (onder 'Rode bessen oogsten') door Kmtextor. CC BY-SA 4.0 licentie.
